Adil dünya inancı: Bu inanca göre kişi ne ekerse onu biçer.
Örneğin kişi iyi bir insansa, yada kötü bir insansa ona göre ödüllendirilecek
yada ona göre cezalandırılacağı inancıdır. İyilik yapan ödüllendirilecektir,
kötülük yapan cezalandırılacaktır. Bu şekilde düşünmek bazı şeyleri mantığa
büründürüyor. Çünkü hayatlarını kötü eden şeyleri bir şekilde açıklama hissi
doğuyor. Ayrıca bu sayede hayatlarını
öngörebilecekleri inancı doğuyor, örneğin kişinin kötü bir problemi olsun bu
sayede kişi adaletin er yada geç geleceğine inanarak kendine bir şekil motive
yapıyor. Çok çalışırsam başarılı olurum. Doğru olanı yaparsam
mükafatlandıralım. Ama her zaman böyle olmuyor. Kötü şeyler her zaman
cezalandırılmıyor. Bazen kötülükler ödüllendiriliyor. Kişi akıl içi veya akıl
dışı durumlara başvurabilir yani kötü duruma maruz kaldığında hakkını adaletle
araması, mahkemeye gitmesi gibi şeyler. Bir diğer şey ise adil dünya inancımıza
gölge düşürmemek için farklı davranışlar sergileyebiliyoruz. Örneğin tehlikeli
bir sokaktan geçerken gasp edilelim, kişi kendini motive etmek için ve fikriyle
çelişkiye düşmemek için bendede suç var oradan geçmemeliydim, aslında bir bakıma
bunu hakettim gibi düşüncelere sahip olabilir. Yada kocasından dayak yiyen bir
bayan düşünelim, farklı insanlarla bunu konuşurken Ayşe ayrıl kocan olacak o
Osmandan dediklerinde. Ayşe şunu diyebilir evet bana vurdu ama bende biraz
üstüne gitmiştim, benimde suçum var vs gibi. Bu düşünce sayesinde bir bakıma
kendini aptal yerine koymuyor çünkü kabullenirse kocasının haksız olduğunu,
inançlarıyla çelişkili olacak ve bu yüzden kendindede hata varmış izlenimine
kapılıyor. Bir başka örnek ise anlam yükleme ye çalışmak. Mesela zengin bir
kişi olalım ve yoldan geçerken fakir bir kişi görelim kendimizi ona karşı
sorumlu hissetmemek için anlam yükleriz yani ben çok çalıştım bu seviyeye
geldim, oda çalışsaydı fakir olmayabilirdi gibi düşüncelerle adil dünya inancı
olan kişiler bir çeşit savunma mekanizması yapar.
YAZININ TÜM HAKLARI SAKLIDIR İZİNSİZ ALINAMAZ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder